ਚੋਣ ਕਮਿਸ਼ਨ ਨੇ ਮੱਧ ਪ੍ਰਦੇਸ਼, ਰਾਜਸਥਾਨ, ਤੇਲੰਗਾਨਾ, ਛੱਤੀਸਗੜ੍ਹ ਅਤੇ ਮਿਜ਼ੋਰਮ ਵਿੱਚ ਹੋਣ ਵਾਲੀਆਂ ਵਿਧਾਨ ਸਭਾ ਚੋਣਾਂ ਦੀਆਂ ਤਰੀਕਾਂ ਦਾ ਐਲਾਨ ਕਰ ਦਿੱਤਾ ਹੈ। ਮੱਧ ਪ੍ਰਦੇਸ਼ ਵਿੱਚ 17 ਨਵੰਬਰ ਨੂੰ ਵੋਟਾਂ ਪੈਣਗੀਆਂ। ਰਾਜਸਥਾਨ ਵਿੱਚ 23 ਨਵੰਬਰ ਨੂੰ ਵੋਟਾਂ ਪੈਣਗੀਆਂ। ਛੱਤੀਸਗੜ੍ਹ ‘ਚ 7 ਨਵੰਬਰ ਨੂੰ ਵੋਟਿੰਗ ਹੋਵੇਗੀ। ਮਿਜ਼ੋਰਮ ‘ਚ 7 ਨਵੰਬਰ ਨੂੰ ਚੋਣਾਂ ਹੋਣੀਆਂ ਹਨ। ਤੇਲੰਗਾਨਾ ‘ਚ 30 ਨਵੰਬਰ ਨੂੰ ਵੋਟਿੰਗ ਹੋਵੇਗੀ। ਸਾਰੇ ਰਾਜਾਂ ਦੇ ਨਤੀਜੇ 3 ਦਸੰਬਰ ਨੂੰ ਆਉਣਗੇ।
ਅਗਲੇ ਸਾਲ ਹੋਣ ਵਾਲੀਆਂ ਲੋਕ ਸਭਾ ਚੋਣਾਂ ਤੋਂ ਪਹਿਲਾਂ ਇਨ੍ਹਾਂ ਪੰਜ ਰਾਜਾਂ ਦੀਆਂ ਵਿਧਾਨ ਸਭਾ ਚੋਣਾਂ ਨੂੰ ਬਹੁਤ ਅਹਿਮ ਮੰਨਿਆ ਜਾ ਰਿਹਾ ਹੈ। ਸਿਆਸੀ ਮਾਹਿਰ ਇਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਸੱਤਾ ਦਾ ਸੈਮੀਫਾਈਨਲ ਕਰਾਰ ਦੇ ਰਹੇ ਹਨ। ਅਸੀਂ ਤੁਹਾਨੂੰ ਇਨ੍ਹਾਂ ਰਾਜਾਂ ਵਿੱਚ ਹੋਣ ਵਾਲੀਆਂ ਚੋਣਾਂ ਦਾ ਪੂਰਾ ਪ੍ਰੋਗਰਾਮ ਦੱਸਾਂਗੇ, ਇੱਥੇ ਕਿਸ ਦੀ ਸਰਕਾਰ ਹੈ ਅਤੇ ਕੌਣ ਵਿਰੋਧੀ ਧਿਰ ਵਿੱਚ ਹੈ।
1. ਰਾਜਸਥਾਨ ਵਿਧਾਨ ਸਭਾ ਚੋਣਾਂ
ਇਸ ਵੇਲੇ ਰਾਜਸਥਾਨ ਵਿਧਾਨ ਸਭਾ ਵਿੱਚ ਕਾਂਗਰਸ ਸੱਤਾ ਵਿੱਚ ਹੈ ਅਤੇ ਅਸ਼ੋਕ ਗਹਿਲੋਤ ਮੁੱਖ ਮੰਤਰੀ ਹਨ। ਉਹ ਦਾਅਵਾ ਕਰ ਰਹੇ ਹਨ ਕਿ ਕਾਂਗਰਸ ਮੁੜ ਸੱਤਾ ਵਿੱਚ ਆਵੇਗੀ, ਜਦਕਿ ਭਾਜਪਾ ਵਾਪਸੀ ਦੀ ਉਮੀਦ ਕਰ ਰਹੀ ਹੈ। ਪਰ ਅੰਦਰੂਨੀ ਕਲੇਸ਼ ਕਾਰਨ ਭਾਜਪਾ ਲਈ ਇਹ ਇੰਨਾ ਆਸਾਨ ਨਹੀਂ ਹੋਵੇਗਾ।
ਰਾਜਸਥਾਨ ‘ਚ ਕਦੋਂ ਹੋਣਗੀਆਂ ਚੋਣਾਂ?
ਵੋਟਿੰਗ 23 ਨਵੰਬਰ ਨੂੰ ਹੋਵੇਗੀ।
ਰਾਜਸਥਾਨ ‘ਚ ਚੋਣ ਨਤੀਜੇ ਕਦੋਂ ਆਉਣਗੇ?
– ਵੋਟਾਂ ਦੀ ਗਿਣਤੀ 3 ਦਸੰਬਰ ਨੂੰ ਹੋਵੇਗੀ
ਰਾਜਸਥਾਨ ਵਿੱਚ ਵਿਧਾਨ ਸਭਾ ਦੀਆਂ ਕਿੰਨੀਆਂ ਸੀਟਾਂ ਹਨ?
– ਰਾਜਸਥਾਨ ਵਿਧਾਨ ਸਭਾ ਵਿੱਚ 200 ਸੀਟਾਂ ਹਨ। ਇੱਥੇ ਬਹੁਮਤ ਲਈ 101 ਸੀਟਾਂ ਦੀ ਲੋੜ ਹੈ।
ਰਾਜਸਥਾਨ ਵਿੱਚ ਕਿੰਨੀਆਂ ਮਹੱਤਵਪੂਰਨ ਸਿਆਸੀ ਪਾਰਟੀਆਂ ਹਨ?
ਰਾਜਸਥਾਨ ਵਿੱਚ ਇਸ ਵੇਲੇ ਕਾਂਗਰਸ ਦੀ ਸਰਕਾਰ ਹੈ। 2018 ਵਿੱਚ ਇਸ ਨੇ 99 ਸੀਟਾਂ ਜਿੱਤੀਆਂ ਸਨ। ਦੂਜੀ ਸਭ ਤੋਂ ਵੱਡੀ ਪਾਰਟੀ ਭਾਜਪਾ ਹੈ, ਜਿਸ ਦੇ 73 ਵਿਧਾਇਕ ਹਨ। ਬਸਪਾ 6 ਵਿਧਾਇਕਾਂ ਨਾਲ ਤੀਜੇ ਸਥਾਨ ‘ਤੇ ਰਹੀ। ਹਾਲਾਂਕਿ ਬਾਅਦ ‘ਚ ਬਸਪਾ ਦੇ ਸਾਰੇ ਵਿਧਾਇਕ ਕਾਂਗਰਸ ‘ਚ ਸ਼ਾਮਲ ਹੋ ਗਏ। ਬਾਅਦ ‘ਚ ਕੁਝ ਸੀਟਾਂ ‘ਤੇ ਜ਼ਿਮਨੀ ਚੋਣਾਂ ਵੀ ਹੋਈਆਂ, ਜਿਨ੍ਹਾਂ ‘ਚ ਕਾਂਗਰਸ ਜਿੱਤ ਗਈ। ਹੁਣ ਕਾਂਗਰਸ ਕੋਲ 108 ਅਤੇ ਭਾਜਪਾ ਦੇ 70 ਵਿਧਾਇਕ ਹਨ। ਆਰਐਲਪੀਏ ਦੇ 3, ਆਜ਼ਾਦ ਵਿਧਾਇਕ 13 ਹਨ। ਬੀਟੀਪੀ ਅਤੇ ਸੀਪੀਆਈ (ਐਮ) ਕੋਲ 2-2 ਵਿਧਾਇਕ ਹਨ, ਜਦੋਂ ਕਿ ਆਰਐਲਡੀ ਕੋਲ 1 ਵਿਧਾਇਕ ਹੈ।
2. ਮੱਧ ਪ੍ਰਦੇਸ਼ ਵਿਧਾਨ ਸਭਾ ਚੋਣਾਂ
ਮੱਧ ਪ੍ਰਦੇਸ਼ ਵਿੱਚ ਨਵੰਬਰ ਵਿੱਚ ਤਿੰਨ ਪੜਾਵਾਂ ਵਿੱਚ ਚੋਣਾਂ ਹੋਣਗੀਆਂ। ਚੋਣਾਂ ਅਮਨ-ਅਮਾਨ ਨਾਲ ਕਰਵਾਉਣ ਲਈ ਸੁਰੱਖਿਆ ਦੇ ਸਖ਼ਤ ਪ੍ਰਬੰਧ ਕੀਤੇ ਜਾਣਗੇ। ਵੋਟਾਂ ਦੀ ਗਿਣਤੀ 15 ਦਸੰਬਰ ਨੂੰ ਹੋਵੇਗੀ।
ਚੋਣਾਂ ਕਦੋਂ ਹੋਣਗੀਆਂ?
-ਚੋਣਾਂ 17 ਨਵੰਬਰ ਨੂੰ ਹੋਣਗੀਆਂ
ਚੋਣ ਨਤੀਜੇ ਕਦੋਂ ਆਉਣਗੇ?
– ਨਤੀਜੇ 3 ਦਸੰਬਰ ਨੂੰ ਆਉਣਗੇ
ਵਿਧਾਨ ਸਭਾ ਵਿੱਚ ਕਿੰਨੀਆਂ ਸੀਟਾਂ ਹਨ?
ਮੱਧ ਪ੍ਰਦੇਸ਼ ਵਿਧਾਨ ਸਭਾ ਵਿੱਚ 230 ਸੀਟਾਂ ਹਨ ਅਤੇ ਇੱਥੇ ਸਰਕਾਰ ਬਣਾਉਣ ਲਈ ਬਹੁਮਤ ਦਾ ਅੰਕੜਾ 116 ਹੈ।
ਕਿੰਨੀਆਂ ਮਹੱਤਵਪੂਰਨ ਸਿਆਸੀ ਪਾਰਟੀਆਂ ਹਨ?
ਮੱਧ ਪ੍ਰਦੇਸ਼ ਵਿੱਚ ਭਾਜਪਾ ਅਤੇ ਕਾਂਗਰਸ ਅਹਿਮ ਸਿਆਸੀ ਪਾਰਟੀਆਂ ਵਿੱਚੋਂ ਇੱਕ ਹਨ। ਇਸ ਵਾਰ ਆਮ ਆਦਮੀ ਪਾਰਟੀ ਵੀ ਚੋਣ ਲੜ ਰਹੀ ਹੈ। ਇਸ ਦੇ ਨਾਲ ਹੀ ਕੁਝ ਸੀਟਾਂ ‘ਤੇ ਬਹੁਜਨ ਸਮਾਜ ਪਾਰਟੀ ਦਾ ਵੀ ਦਬਦਬਾ ਹੈ। 2018 ਵਿੱਚ ਹੋਈਆਂ ਚੋਣਾਂ ਦੀ ਗੱਲ ਕਰੀਏ ਤਾਂ ਕਾਂਗਰਸ ਪਾਰਟੀ 114 ਸੀਟਾਂ ਲੈ ਕੇ ਸਭ ਤੋਂ ਵੱਡੀ ਪਾਰਟੀ ਬਣ ਕੇ ਉਭਰੀ ਸੀ ਅਤੇ ਭਾਜਪਾ ਦੇ 15 ਸਾਲਾਂ ਦੇ ਸ਼ਾਸਨ ਨੂੰ ਹਟਾ ਕੇ ਸੱਤਾ ਹਾਸਲ ਕੀਤੀ ਸੀ। ਭਾਜਪਾ ਨੂੰ 109 ਸੀਟਾਂ ਮਿਲੀਆਂ ਸਨ, ਪਰ ਬਾਅਦ ਵਿੱਚ ਜੋਤੀਰਾਦਿੱਤਿਆ ਸਿੰਧੀਆ ਆਪਣੇ ਸਮਰਥਕ ਵਿਧਾਇਕਾਂ ਨਾਲ ਭਾਜਪਾ ਵਿੱਚ ਸ਼ਾਮਲ ਹੋ ਗਏ। ਇਸ ਕਾਰਨ ਕਮਲਨਾਥ ਦੀ ਸਰਕਾਰ ਡਿੱਗ ਗਈ ਅਤੇ ਸ਼ਿਵਰਾਜ ਸਿੰਘ ਚੌਹਾਨ ਦੀ ਅਗਵਾਈ ਵਿੱਚ ਭਾਜਪਾ ਨੇ ਸਰਕਾਰ ਬਣਾਈ। ਇਸ ਸਮੇਂ ਸਦਨ ਵਿੱਚ ਭਾਜਪਾ ਦੇ 127, ਕਾਂਗਰਸ ਦੇ 96, ਬਸਪਾ ਦੇ 2, ਸਪਾ ਦੇ 1 ਅਤੇ 4 ਆਜ਼ਾਦ ਵਿਧਾਇਕ ਹਨ।
3. ਛੱਤੀਸਗੜ੍ਹ ਵਿਧਾਨ ਸਭਾ ਚੋਣਾਂ
ਛੱਤੀਸਗੜ੍ਹ ਵਿੱਚ 2018 ਦੀਆਂ ਵਿਧਾਨ ਸਭਾ ਚੋਣਾਂ ਵਿੱਚ, ਕਾਂਗਰਸ ਨੇ ਸ਼ਾਨਦਾਰ ਜਿੱਤ ਦਰਜ ਕੀਤੀ ਅਤੇ 15 ਸਾਲਾਂ ਤੋਂ ਸੱਤਾ ਵਿੱਚ ਰਹੀ ਭਾਜਪਾ ਨੂੰ ਬਾਹਰ ਕਰ ਦਿੱਤਾ। ਕਾਂਗਰਸ ਨੇ ਭੁਪੇਸ਼ ਬਘੇਲ ਦੀ ਅਗਵਾਈ ‘ਚ ਸਰਕਾਰ ਬਣਾਈ ਸੀ।
ਚੋਣਾਂ ਕਦੋਂ ਹੋਣਗੀਆਂ?
– 7 ਅਤੇ 17 ਨਵੰਬਰ ਨੂੰ ਚੋਣਾਂ ਹੋਣਗੀਆਂ
ਚੋਣ ਨਤੀਜੇ ਕਦੋਂ ਆਉਣਗੇ?
– ਨਤੀਜੇ 3 ਦਸੰਬਰ ਨੂੰ ਆਉਣਗੇ
ਵਿਧਾਨ ਸਭਾ ਵਿੱਚ ਕਿੰਨੀਆਂ ਸੀਟਾਂ ਹਨ?
ਛੱਤੀਸਗੜ੍ਹ ਵਿਧਾਨ ਸਭਾ ਵਿੱਚ ਕੁੱਲ 90 ਸੀਟਾਂ ਹਨ। ਇੱਥੇ ਬਹੁਮਤ ਲਈ 46 ਸੀਟਾਂ ਦੀ ਲੋੜ ਹੈ।
ਕਿੰਨੀਆਂ ਮਹੱਤਵਪੂਰਨ ਸਿਆਸੀ ਪਾਰਟੀਆਂ ਹਨ?
ਛੱਤੀਸਗੜ੍ਹ ਵਿੱਚ ਭਾਜਪਾ ਅਤੇ ਕਾਂਗਰਸ ਮੁੱਖ ਸਿਆਸੀ ਪਾਰਟੀਆਂ ਹਨ। ਹਾਲਾਂਕਿ ਇੱਥੇ ਵੀ ਆਮ ਆਦਮੀ ਪਾਰਟੀ ਇਸ ਵਾਰ ਚੋਣ ਮੈਦਾਨ ਵਿੱਚ ਹੈ। ਇਸ ਤੋਂ ਇਲਾਵਾ ਕਈ ਹੋਰ ਪਾਰਟੀਆਂ ਵੀ ਹੱਥ ਮਿਲਾ ਰਹੀਆਂ ਹਨ। 2018 ਦੀਆਂ ਵਿਧਾਨ ਸਭਾ ਚੋਣਾਂ ਵਿੱਚ ਕਾਂਗਰਸ ਨੇ 68 ਸੀਟਾਂ ਜਿੱਤੀਆਂ ਸਨ। ਭਾਜਪਾ ਨੂੰ 15 ਸੀਟਾਂ ਮਿਲੀਆਂ ਹਨ ਜਦਕਿ ਬਾਕੀਆਂ ਨੂੰ 7 ਸੀਟਾਂ ਮਿਲੀਆਂ ਹਨ।
4. ਤੇਲੰਗਾਨਾ ਵਿਧਾਨ ਸਭਾ
ਤੇਲੰਗਾਨਾ ਵਿੱਚ 2018 ਦੀਆਂ ਵਿਧਾਨ ਸਭਾ ਚੋਣਾਂ ਵਿੱਚ, ਤੇਲੰਗਾਨਾ ਰਾਸ਼ਟਰ ਸਮਿਤੀ (ਹੁਣ ਭਾਰਤ ਰਾਸ਼ਟਰ ਸਮਿਤੀ) ਨੇ 88 ਸੀਟਾਂ ਜਿੱਤੀਆਂ ਸਨ। ਕੇ. ਚੰਦਰਸ਼ੇਖਰ ਰਾਓ ਨੇ ਇੱਥੇ ਸਰਕਾਰ ਬਣਾਈ।
ਚੋਣਾਂ ਕਦੋਂ ਹੋਣਗੀਆਂ?
– 30 ਨਵੰਬਰ ਨੂੰ ਚੋਣਾਂ ਹੋਣਗੀਆਂ
ਚੋਣ ਨਤੀਜੇ ਕਦੋਂ ਆਉਣਗੇ?
– ਨਤੀਜੇ 3 ਦਸੰਬਰ ਨੂੰ ਆਉਣਗੇ
ਵਿਧਾਨ ਸਭਾ ਵਿੱਚ ਕਿੰਨੀਆਂ ਸੀਟਾਂ ਹਨ?
ਤੇਲੰਗਾਨਾ ਵਿਧਾਨ ਸਭਾ ਵਿੱਚ ਕੁੱਲ 119 ਸੀਟਾਂ ਹਨ। ਇੱਥੇ ਸਰਕਾਰ ਬਣਾਉਣ ਲਈ ਬਹੁਮਤ ਦਾ ਅੰਕੜਾ 60 ਹੈ।
ਕਿੰਨੀਆਂ ਮਹੱਤਵਪੂਰਨ ਸਿਆਸੀ ਪਾਰਟੀਆਂ ਹਨ?
ਤੇਲੰਗਾਨਾ ਵਿੱਚ ਇਸ ਵਾਰ ਕਾਂਗਰਸ ਅਤੇ ਬੀਆਰਐਸ ਵਿਚਾਲੇ ਸਖ਼ਤ ਟੱਕਰ ਹੈ। ਹਾਲਾਂਕਿ ਇੱਥੇ ਭਾਜਪਾ ਵੀ ਦੌੜ ਵਿੱਚ ਹੈ। 2018 ਦੀਆਂ ਵਿਧਾਨ ਸਭਾ ਚੋਣਾਂ ਵਿੱਚ, ਤੇਲੰਗਾਨਾ ਰਾਸ਼ਟਰ ਸਮਿਤੀ (ਹੁਣ ਭਾਰਤ ਰਾਸ਼ਟਰ ਸਮਿਤੀ) ਨੇ 88 ਸੀਟਾਂ ਜਿੱਤੀਆਂ। ਦੇ. ਚੰਦਰਸ਼ੇਖਰ ਰਾਓ ਨੇ ਇੱਥੇ ਸਰਕਾਰ ਬਣਾਈ। ਟੀਆਰਐਸ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਦੂਜੀ ਸਭ ਤੋਂ ਵੱਡੀ ਪਾਰਟੀ ਕਾਂਗਰਸ ਰਹੀ, ਜਿਸ ਦੇ ਖਾਤੇ ਵਿੱਚ 19 ਸੀਟਾਂ ਆਈਆਂ। ਭਾਰਤੀ ਜਨਤਾ ਪਾਰਟੀ ਸਿਰਫ਼ ਇੱਕ ਸੀਟ ਜਿੱਤ ਸਕੀ। ਅਸਦੁਦੀਨ ਓਵੈਸੀ ਦੀ ਏਆਈਐਮਆਈਐਮ ਨੇ 7 ਸੀਟਾਂ ਜਿੱਤੀਆਂ ਸਨ, ਜਦੋਂ ਕਿ ਤੇਲਗੂ ਦੇਸ਼ਮ ਨੇ 2 ਸੀਟਾਂ ਜਿੱਤੀਆਂ ਸਨ। ਇਸ ਵਾਰ ਤੇਲਗੂ ਦੇਸ਼ਮ ਪਾਰਟੀ ਨੇ ਪਵਨ ਕਲਿਆਣ ਦੀ ਪਾਰਟੀ ਜਨਸੇਨਾ ਨਾਲ ਗਠਜੋੜ ਕੀਤਾ ਹੈ।
5. ਮਿਜ਼ੋਰਮ ਵਿਧਾਨ ਸਭਾ
10 ਸਾਲ ਤੱਕ ਸੱਤਾ ‘ਚ ਰਹੀ ਕਾਂਗਰਸ ਨੂੰ ਮਿਜ਼ੋਰਮ ‘ਚ 2018 ਦੀਆਂ ਵਿਧਾਨ ਸਭਾ ਚੋਣਾਂ ‘ਚ ਹਾਰ ਦਾ ਸਾਹਮਣਾ ਕਰਨਾ ਪਿਆ। ਮਿਜ਼ੋ ਨੈਸ਼ਨਲ ਫਰੰਟ ਨੇ ਇੱਥੇ ਸਰਕਾਰ ਬਣਾਈ ਸੀ।
ਚੋਣਾਂ ਕਦੋਂ ਹੋਣਗੀਆਂ?
– 7 ਨਵੰਬਰ ਨੂੰ ਚੋਣਾਂ ਹੋਣਗੀਆਂ
ਚੋਣ ਨਤੀਜੇ ਕਦੋਂ ਆਉਣਗੇ?
– ਨਤੀਜੇ 3 ਦਸੰਬਰ ਨੂੰ ਆਉਣਗੇ
ਵਿਧਾਨ ਸਭਾ ਵਿੱਚ ਕਿੰਨੀਆਂ ਸੀਟਾਂ ਹਨ?
ਮਿਜ਼ੋਰਮ ਵਿਧਾਨ ਸਭਾ ਵਿੱਚ ਕੁੱਲ 40 ਸੀਟਾਂ ਹਨ। ਇੱਥੇ ਸਰਕਾਰ ਬਣਾਉਣ ਲਈ ਬਹੁਮਤ ਦਾ ਅੰਕੜਾ 21 ਹੈ।
ਕਿੰਨੀਆਂ ਮਹੱਤਵਪੂਰਨ ਸਿਆਸੀ ਪਾਰਟੀਆਂ ਹਨ?
ਜੇਕਰ ਮਿਜ਼ੋਰਮ ਦੀਆਂ ਅਹਿਮ ਸਿਆਸੀ ਪਾਰਟੀਆਂ ਦੀ ਗੱਲ ਕਰੀਏ ਤਾਂ ਇੱਥੇ ਕੋਈ ਇੱਕ ਜਾਂ ਦੋ ਪਾਰਟੀਆਂ ਨਹੀਂ ਹਨ। ਇੱਥੇ ਸੀਟਾਂ ਖਿੱਲਰੀਆਂ ਪਈਆਂ ਹਨ। 2018 ਦੀਆਂ ਚੋਣਾਂ ਵਿੱਚ ਮਿਜ਼ੋ ਨੈਸ਼ਨਲ ਫਰੰਟ ਨੇ 26 ਸੀਟਾਂ ਜਿੱਤੀਆਂ ਸਨ, ਜਦਕਿ ਕਾਂਗਰਸ ਨੇ ਪੰਜ ਸੀਟਾਂ ਜਿੱਤੀਆਂ ਸਨ। ਇਸ ਤੋਂ ਇਲਾਵਾ ਮਿਜ਼ੋਰਮ ਪੀਪਲਜ਼ ਮੂਵਮੈਂਟ ਨੇ 8 ਸੀਟਾਂ ‘ਤੇ ਅਤੇ ਭਾਰਤੀ ਜਨਤਾ ਪਾਰਟੀ ਨੇ 1 ਸੀਟ ‘ਤੇ ਜਿੱਤ ਹਾਸਲ ਕੀਤੀ।